در دنیای امروز، با گسترش تلفن‌های همراه و دسترسی همگانی به ابزارهای ارتباطی، تماس‌های ناخواسته و گاه تهدیدآمیز به پدیده‌ای نگران‌کننده تبدیل شده‌اند. تماس تهدیدآمیز می‌تواند شامل تهدید به آسیب جسمی، اخاذی، ارعاب، یا مزاحمت‌های روانی باشد و اغلب با هدف ایجاد ترس، اضطراب یا سوء استفاده از طرف مقابل صورت می‌گیرد.
در این مقاله با انواع تماس های تهدیدآمیز، روش‌های مقابله با تماس های تهدید آمیز از راه قانونی و عملی با آن‌ها، و توصیه‌هایی برای حفظ امنیت شخصی آشنا می‌شویم.
انواع تماس های تهدیدآمیز
- تماس تهدیدآمیز می‌تواند در قالب‌های مختلفی انجام شود:
- تهدید جانی یا مالی: تهدید به آسیب رساندن به فرد یا خانواده‌اش.
- اخاذی و باج‌خواهی: درخواست پول یا اطلاعات محرمانه در قبال عدم افشای موضوعی یا عدم آسیب.
- تهدید به افشای اطلاعات شخصی یا خصوصی (مثل تصاویر یا مکالمات خصوصی)
- ایجاد مزاحمت مکرر با هدف آزار روانی
- تماس ناشناس با الفاظ رکیک یا توهین‌آمیز
راه‌های مقابله با تماس های تهدیدآمیز
- حفظ آرامش و عدم واکنش هیجانی: در مواجهه با تماس تهدیدآمیز، اولین قدم کنترل هیجان است. سعی کنید لحن تهدیدکننده را ثبت و تحلیل کنید و از پاسخ دادن احساسی خودداری کنید.
- قطع تماس و عدم ادامه مکالمه :در بسیاری از موارد، افراد تهدیدکننده به دنبال واکنش احساسی هستند. ادامه ندادن تماس و قطع ارتباط می‌تواند قدرت آن‌ها را کاهش دهد.
- ضبط تماس یا ثبت اطلاعات :در صورتی که تماس تهدیدآمیز تلفنی باشد، اگر امکانش وجود دارد، آن را ضبط کنید (در بسیاری از کشورها این کار با اطلاع یک‌طرفه قانونی است). در غیر این صورت، زمان، شماره تماس و محتوای گفته‌شده را یادداشت کنید.
- عدم پاسخ به تهدید یا تقاضای اخاذی : تسلیم شدن در برابر باج‌خواهی می‌تواند وضعیت را بدتر کند و طرف مقابل را به ادامه تهدید تشویق نماید.
اقدامات قانونی با تماس های تهدید آمیز
مراجعه به پلیس فتا یا کلانتری محل
در ایران، پلیس فتا مرجع رسیدگی به تماس های تهدیدآمیز در فضای مجازی و تلفنی است. می‌توانید با همراه داشتن مدارک زیر مراجعه کنید:
- مدارک شناسایی
- اسکرین‌شات یا فایل صوتی تماس
- شماره تماس تهدیدکننده
- شرح کامل ماجرا
ثبت شکایت رسمی در مراجع قضایی
در صورت تداوم تهدیدها، می‌توان در دادسرا یا دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، شکایت کیفری با عنوان “تهدید به ضرر جانی یا مالی” یا “اخاذی” ثبت کرد.
درخواست ردیابی تماس یا پیام
مراجع قضایی می‌توانند با دستور رسمی از اپراتورهای تلفن، شماره‌های ناشناس یا پنهان‌شده را شناسایی کنند.
روش‌های پیشگیرانه از تماس های تهدید آمیز
- از پاسخ دادن به تماس‌های ناشناس خودداری کنید.
- شماره‌های مشکوک را بلاک کنید یا در لیست سیاه قرار دهید.
- از اپلیکیشن‌هایی مثل Truecaller برای شناسایی شماره‌های ناشناس استفاده کنید.
- اطلاعات شخصی خود را در شبکه‌های اجتماعی به‌صورت عمومی منتشر نکنید.
- در صورت تهدید به افشای عکس یا اطلاعات، سکوت نکنید و فوراً موضوع را گزارش دهید.
مراحل ثبت شکایت از تماس های تهدید آمیز
مراحل شکایت از این نوع تماس های تهدید آمیز به شرح زیر است:
جمع‌آوری مدارک و مستندات
تاریخ و زمان تماس‌ها: دقیقاً زمان و تاریخ دریافت تماس های تهدیدآمیز را یادداشت کنید.
شماره تلفن: شماره تلفنی که از آن تماس گرفته شده (اگر مشخص باشد) را ثبت کنید.
محتوای تماس: جزئیات دقیق محتوای تماس، از جمله کلمات تهدیدآمیز، لحن صدا و هرگونه اطلاعات شناسایی‌کننده تماس‌گیرنده را بنویسید.
ضبط صدا (در صورت امکان و قانونی بودن): اگر موفق به ضبط مکالمه شده‌اید، فایل صوتی را به عنوان مدرک نگهداری کنید.
مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی (ثنا)
- اولین قدم برای ثبت شکایت، مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و تنظیم شکوائیه است.
- مدارک شناسایی خود (کارت ملی و شناسنامه) و مستندات مربوط به تماس های تهدیدآمیز را به همراه داشته باشید.
- در شکوائیه، جزئیات تماس‌ها، محتوای تهدیدات و شماره تلفن (در صورت وجود) را به طور دقیق ذکر کنید.
- هزینه دادرسی را پرداخت نمایید.
ارسال شکوائیه به دادسرا
پس از تنظیم و ثبت شکوائیه در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، پرونده به دادسرای محل وقوع جرم یا محل سکونت شما ارسال خواهد شد.
مقام قضایی (بازپرس یا دادیار) تحقیقات مقدماتی را آغاز می‌کند.
تحقیقات و استعلامات
دادسرا ممکن است برای شناسایی فرد یا افراد تهدیدکننده، دستور استعلام از شرکت مخابرات یا اپراتور تلفن همراه مربوطه را صادر کند.
در صورت نیاز، ممکن است از شما و شهود (در صورت وجود) تحقیق شود.
ارجاع به دادگاه کیفری
در صورتی که پس از تحقیقات، دلایل کافی برای مجرمیت فرد یا افراد تهدیدکننده وجود داشته باشد، پرونده با صدور کیفرخواست به دادگاه کیفری ارسال می‌شود.
رسیدگی در دادگاه
دادگاه کیفری با بررسی پرونده و استماع اظهارات شاکی و متهم (در صورت شناسایی)، رای مقتضی را صادر خواهد کرد.
مجازات تماس های تهدید آمیز
مجازات تماس های تهدید آمیز
در ایران، مجازات تماس های تهدیدآمیز بسته به نوع تهدید و محتوای آن متفاوت است و می‌تواند تحت عناوین مختلف قانونی مورد بررسی قرار گیرد:
تهدید به معنای عام (ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی)
مطابق ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) :”هرگاه کسی دیگری را به هر نحو تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا به افشاء سری نسبت به خود یا بستگان او نماید، اعم از اینکه به این واسطه تقاضای وجه یا مال یا تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد به مجازات 1 شلاق تا (۷۴) ضربه یا زندان از یک ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.”
بنابراین، اگر تماس‌های تهدیدآمیز شامل تهدید به موارد زیر باشد، مشمول این ماده قانونی خواهد شد:
- قتل
- ضررهای نفسی: آسیب جسمی یا روانی
- ضررهای شرفی: هتک حیثیت، آبرو و ناموس
- ضررهای مالی: آسیب به اموال و دارایی‌ها
- افشاء سر: برملا کردن اسرار شخصی یا خانوادگی
مزاحمت تلفنی (ماده ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی)
اگر تماس های تهدید آمیز صرفاً جنبه مزاحمت داشته و شامل تهدید به موارد مذکور در ماده ۶۶۹ نباشد، ممکن است مشمول ماده ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) شود:
“هر کس به وسیله تلفن یا دستگاه‌های مخابراتی دیگر برای اشخاص ایجاد مزاحمت نماید، علاوه بر مقررات خاص شرکت مخابرات، به حبس از پانزده روز تا سه ماه محکوم خواهد شد.”
تفاوت تهدید و مزاحمت: تهدید معمولاً شامل ارعاب و ترساندن مخاطب برای انجام یا عدم انجام کاری یا ایجاد نگرانی در مورد جان، مال، یا حیثیت او و بستگانش است، در حالی که مزاحمت می‌تواند شامل تماس‌های مکرر، بی‌محتوا، یا حاوی الفاظ رکیک باشد که موجب سلب آسایش فرد شود اما لزوماً متضمن تهدید نیست. با این حال، اگر مزاحمت تلفنی همراه با الفاظ تهدیدآمیز باشد، مشمول مجازات تهدید نیز خواهد شد.
سوالات متداول
تماس های تهدیدآمیز چیست؟
تماسی که در آن فردی با گفتار خود، دیگری را از نظر جانی، مالی، شرفی یا افشای سر تهدید می‌کند.
آیا تهدید تلفنی جرم است؟
بله، طبق قانون مجازات اسلامی.
مجازات تماس های تهدیدآمیز چیست؟
شلاق تا 74 ضربه یا حبس از یک ماه تا یک سال.
اگر تماس های تهدیدآمیز دریافت کردم چه کار کنم؟
حفظ آرامش، ثبت جزئیات تماس، و شکایت به مراجع قضایی.
برای تماس های تهدید آمیز به کجا شکایت کنم؟
دفاتر خدمات الکترونیک قضایی (ثنا).
